Friday, 29 Mar 2024
Kiến thức tài chính

Quy định về lãi suất ngân hàng cập nhật mới nhất – dân kế toán không thể bỏ qua

Thời gian gần đây, nhiều người xôn xao trước thông tin Nhà nước hỗ trợ lãi suất cho các khoản vay tại ngân hàng mà không rõ thực hư ra sao. Tìm hiểu ngay những quy định mới cập nhật về lãi suất ngân hàng đối với các khoản vay, tiền gửi mà bất cứ ai cũng không thể bỏ lỡ, đặc biệt là đối với dân kế toán.

Những quy định mới nhất về mức lãi suất 

Lãi suất tối đa của mỗi khoản vay

Tại điều 468 của Bộ luật dân sự ban hành năm 2015, lãi suất vay là do các bên tham gia hợp đồng thỏa thuận, tuy nhiên không được phép vượt quá 20%/năm của khoản tiền vay, trừ những trường hợp khác theo quy định riêng của pháp luật. Như vậy, mức lãi suất tối đa có thể áp dụng trong hợp đồng vay tài sản là 1.666 %/tháng và nếu vượt quá mức này thì mức lãi đó sẽ không có hiệu lực. 

Theo các chuyên gia về tài chính tại https://tigersmoney.com/, riêng về các hợp đồng tín dụng thì Luật chuyên ngành sẽ có những quy định riêng và phải công khai niêm yết mức lãi suất huy động vốn một cách rõ ràng và cụ thể.

Quy định về giải quyết tranh chấp lãi suất

Theo Bộ luật dân sự năm 2005, khi xảy ra tranh chấp hoặc trong hợp đồng vay tài sản không có điều khoản quy định rõ ràng về lãi suất thì giải quyết bằng cách tính áp dụng lãi suất cơ bản của ngân hàng Nhà nước tương ứng vào thời điểm thanh toán khoản vay cho toàn bộ khoản vay.

Tuy nhiên, Bộ luật dân sự năm 2015 quy định mức lãi suất khi có tranh chấp sẽ bằng 50% của mức lãi suất tại khoản 1 điều 468, nghĩa là 50% của 20%/ năm. Vậy mức lãi được áp dụng cụ thể khi có tranh chấp về lãi suất sẽ là 10%/năm, cao hơn so với luật cũ.

Quy định về lãi suất áp dụng cho khoản vay quá hạn

  • Vay quá hạn với khoản vay không có lãi: Theo Bộ luật dân sự cũ vào năm 2005, nếu đã quá hạn mà người vay vẫn chưa trả nợ cho các khoản vay không lãi thì cần phải trả lãi theo mức lãi suất cơ bản do Ngân hàng nhà nước công bố, con số này thông thường là 0,75%/tháng. Tuy nhiên con số này đã thay đổi ở luật 2015, đó là nếu không trả nợ đúng hạn cho khoản vay không lãi thì sẽ phải chịu mức lãi suất bằng 50% lãi suất vay tối đa (50% của 20%/năm). 
  • Vay quá hạn với khoản vay có lãi: theo quy định mới sẽ có hai hình thức. Thứ nhất, nếu tiền lãi phát sinh trong hạn chưa trả thì mức lãi suất áp dụng là 10%/năm. Thứ hai, nếu khoản vay đã quá hạn thì mức lãi này sẽ tăng lên bằng 150% lãi suất vay theo hợp đồng, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác trong hợp đồng vay. Điều này có lợi hơn cho người cho vay hơn so với luật cũ. Tuy nhiên, các cơ quan chức năng cũng thường kiểm tra sự minh bạch trong cách tính lãi suất, tránh tình trạng bên cho vay cố tình lợi dụng sự khó khăn của người đi vay để khiến họ chịu mức lãi suất cao bất thường.

Về mức lãi suất tiền gửi ngân hàng

Không chỉ những khoản vay được quy định nghiêm ngặt về lãi suất mà các khoản tiền gửi ngân hàng cũng phải tuân theo những nghị định cụ thể. Theo quy định ban hành năm 2014 đã quy định mức lãi suất tiền gửi bằng Việt Nam đồng tối đa là 0,2%/năm, áp dụng với những khoản tiền gửi không có kỳ hạn hoặc có kỳ hạn dưới 1 tháng; nếu kỳ hạn từ 1-6 tháng thì áp dụng mức lãi là 4%/năm.

Tuy nhiên cũng có một trường hợp đặc biệt là khoản vay tại các Quỹ tín dụng nhân dân hoặc tổ chức tài chính vi mô thì sẽ áp dụng lãi suất là 4.5%/năm.

Nghị định hỗ trợ lãi suất ban hành tháng 5/2022

Mới đây nhất, nghị định được ban hành vào ngày 20/5/2022 về việc hỗ trợ lãi suất là một tin vui cho rất nhiều người. Nghị định này được ban hành dựa trên căn cứ vào các Luật và Bộ luật liên quan, vào nghị quyết Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế – xã hội được ban hành vào tháng 1 năm nay và theo đề nghị của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam. Theo nghị định trên, mức hỗ trợ lãi suất là giảm 2%/năm sẽ được áp dụng cho người vay là các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh có nhu cầu vay vốn để kinh doanh các danh mục sẽ được giới thiệu bên dưới đây.

Mức hỗ trợ 2% lãi suất sẽ được áp dụng tại những ngân hàng nào?

Khoản vay được áp dụng mức ưu đãi này là các khoản vay bằng tiền Việt Nam, thời gian ký kết hợp đồng vay và giải ngân từ ngày 01/01/2022 đến ngày 31/12/2023 mà bên cho vay là các đơn vị thuốc ngân hàng Nhà nước, ngân hàng thương mại, các tổ chức, cá nhân khác có liên quan.

Những trường hợp được hưởng hỗ trợ lãi suất 2%

Theo như những thông tin tại Nghị định 03/2022/NĐ-CP, mức hỗ trợ lãi suất 2% cho các khoản vay sẽ được xem xét áp dụng cho các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh, tuy nhiên điều kiện ràng buộc là khoản vay phải nhằm mục đích kinh doanh các loại hàng hóa theo Quyết định số 27/2018/QĐ-TT.

Điều kiện nhận hỗ trợ về lãi suất

Điều kiện để được hỗ trợ lãi suất là khách hàng vay có đề nghị được hỗ trợ, đáp ứng các yêu cầu về hoạt động vay, thời gian vay và nhận giải ngân nằm trong thời gian quy định (từ ngày 01/01/2022 – 31/12/2023), chưa được hỗ trợ lãi suất từ các ưu đãi khác.

Trong trường hợp khoản vay có số dư nợ gốc quá hạn, chậm trả lãi hay trở thành nợ xấu thì sẽ không được hỗ trợ ưu đãi về lãi suất theo Nghị định 03/2022/NĐ-CP. Ở kỳ hạn tiếp theo, khoản vay đã trả hết dư nợ gốc hoặc dư lãi chậm thì mới được áp dụng hỗ trợ. 

Kinh phí hỗ trợ lãi suất được lấy từ ngân sách Nhà nước, do đó mức hỗ trợ lãi suất này có thể kết thúc đúng thời gian quy định là vào ngày 31/12/2023, hoặc sớm hơn khi hết nguồn kinh phí hỗ trợ. Thời điểm ngừng chương trình hỗ trợ lãi suất cụ thể sẽ được thông báo cho người vay khi thỏa mãn một trong hai điều kiện trên.

Hiểu được những quy định, thay đổi mới nhất trên đây về lãi suất sẽ giúp bất cứ ai, kể cả dân kế toán có thể vận dụng tốt trong công việc và cuộc sống thường ngày, tránh được các tranh chấp không đáng có và tối ưu được quyền lợi hơn.